In berichten over de Participatie Wet wordt vaak gesproken over “begeleiding” van mensen die een uitkering krijgen, maar nooit wordt duidelijk wat dat precies betekent. Het lijkt alsof “begeleiding” normaal is, maar veel mensen die een uitkering krijgen voelen zich niet echt begeleid. De overheid denkt dat ze begeleiding geven, maar dat is niet zo. Het is tijd om te laten zien waar al dat geld naartoe gaat dat wordt uitgegeven aan deze “begeleiding”.

De Participatie Wet is een goudmijn voor “reïntegratiebedrijfjes” die hoge bedragen vragen om mensen in de bijstand te helpen. Soms is dat bedrijf zelfs ook een sociale werkplaats, waar mensen zonder loon werken, bijvoorbeeld om stickertjes te plakken of washandjes te vouwen. Private reïntegratiebedrijven hebben geen toegang tot de gegevens van mensen in de Bijstand en daarom bestaat de afdeling “Activering” bij de gemeente Amsterdam. Dit onderdeel van de gemeente ‘activeert’ bijstandsgerechtigden, waarbij medische herkeuringen soms worden afgedwongen en mensen verplicht moeten werken (zonder loon!) bij een reïntegratiebedrijf. Werken alleen voor de kosten van levensonderhoud (bijstand) zonder de meerwaarde van de arbeid te ontvangen, is hetzelfde als slavernij.

Dit alles gebeurt met behulp van publiek geld uit de gemeentekas, wat geprivatiseerd wordt ten koste van de bijstandsgerechtigden, die daardoor in armoede blijven en hun kansen op een betere toekomst worden ontnomen. In het zwartboek van de Bijstandsbond staat dat bijstandsgerechtigden na het gesprek met een ‘arbeidsdeskundige’ soms een blanco papier verplicht moesten ondertekenen. Dit kan en mag gewoon niet!

Het gaat hier niet om afzonderlijke misstanden in de Bijstand, maar om een structureel probleem. Iedere bijstandsgerechtigde is verplicht hieraan mee te werken. Het is tijd om dit nutteloze begeleiden af te schaffen, net als de begeleiding aan mensen die dat niet nodig hebben. Dat zal veel geld besparen. Ook zouden we alle bijstandsconsulenten die controleren op fraude naar huis kunnen sturen. Echte fraude komt nauwelijks voor in de bijstand, dus daar hebben we geen speciaal personeel voor nodig. In plaats daarvan zouden we ook een basisinkomen kunnen geven. Het kan niet makkelijker.

Tekst: Ron Smit