PPvB op de bres voor het basisinkomen bij programma VIM

Op 8 december 2023 stuurden zeven Ministers en Staatssecretarissen een brief naar de Tweede Kamer waarin een rijksbreed project wordt aangekondigd. Titel: Vereenvoudiging stelsel Inkomensondersteuning voor Mensen, afgekort VIM. In dit twee jaar durend programma hebben zitting: de ministeries Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), Financiën, Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Binnenlandse Zaken (BZK), Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW), de gemeenten (VNG/Divosa) en uitvoeringsorganisaties als UWV, SVB, DUO, Belastingdienst en de Dienst Toeslagen. Een zeer imponerend samenwerkingsverband van ambtenaren. 

WAAR GAAT HET OM?

De brief van 8 december 2023 telt acht pagina´s en is te lezen op de website van onze partij. De brief opent met de zin: Het stelsel van inkomensondersteuning is erg complex geworden voor mensen die daarvan afhankelijk zijn. Verderop in deze brief is te lezen dat 75% van de huishoudens in ons land een vorm van inkomensondersteuning ontvangt en dat 1,5 miljoen mensen afhankelijk van 3 of meer inkomensregelingen. Het doel van het VIM-programma is voorstellen te ontwikkelen voor knelpunten op korte en middellange termijn en daarnaast voor de lange termijn oplossingen (zogeheten scenario’s) aan te dragen voor een eenvoudiger stelsel van inkomensondersteuning.

MIJN ZORGEN

Bij de passages over de scenario’s op lange termijn staat geschreven: “Ook inzichten van wetenschappers en dwarsdenkers uit de samenleving betrekken wij hierbij. Door van tevoren geen scenario’s uit te sluiten, krijgt het programma de ruimte om zo breed mogelijk oplossingen te ontwikkelen voor vereenvoudigingen en verbeteringen.”
Navraag leert mij dat noch binnen mijn partij, noch binnen de landelijke Vereniging Basisinkomen en – voor zover mij bekend – noch bij individuele voorvechters en deskundigen van het basisinkomen vanuit het programma VIM contact is gezocht voor raadpleging van dit realistische scenario. Nu begin ik mij ongemakkelijk te voelen en begin mij zorgen te maken. Eind dit jaar zou het zomaar kunnen dat het onvoorwaardelijk, individueel basisinkomen niet zal voorkomen in de lijst van scenario’s, die voor verdere uitwerking in aanmerking komen voor volgend jaar (2025).

ACTIES
De PPvB heeft daarom een brief aan mevrouw Yvonne Wijnands, programmadirecteur VIM bij het ministerie van SWZ, gestuurd waarin wij vragen of dit inderdaad klopt. De brief kunt u lezen op onze website. Het lijkt erop dat alleen ambtenaren van rijksdiensten of in gemeentelijke dienst en semi-ambtelijke uitvoeringsdiensten gaan uitmaken welke scenario’s ter tafel gaan komen. Scenario’s waar zij in de eerste plaats zelf de dienst – net zoals nu – blijven uitmaken, met hier en daar aanpassingen, verbeteringen in het huidige vastgelopen systeem. Het kan toch niet zo zijn dat het blijft bij gemorrel aan ons huidige stelsel. Is hier niet sprake van slagers die hun eigen eigen vlees keuren?

Kortom, ik hoop dat onze reactie naar programmadirectie VIM van SZW gaat helpen het basisinkomen nadrukkelijker op het netvlies te krijgen en een plek te geven in het hele circuit van beraadslagingen over hoe verder te gaan met het huidige vastgelopen, overgebureaucratiseerde sociaal-fiscale stelsel. Ter herinnering hebben wij ook nog minister-presisent Schoof herinnerd aan onze brief van maanden terug met ons pleidooi over instelling van een Staatscommissie Basisinkomen.

Dank voor uw aandacht!

Eric Binsbergen
Voorzitter PPvB

21 oktober 2024